တာ့ ကေလးပုခတ္ကို ၾကိမ္ျဖင့္ မယက္ေတာ့ဘဲ လက္သမားဆရာကို စိတ္ၾကိဳက္မွာၿပီး ကႏႈတ္ပန္းျဖင့္ ၿပီးေသာ သစ္သားပုခတ္ကို ျပဳလုပ္ေလ့ရွိပါသည္။ တျခိဳ႕ကေလးပုခက္ေတြမွာ မွန္စီေရႊခ်ေလးမ်ားေတာင္ ပါေကာင္းပါပါလိမ့္မည္။

ကေလးေလးေတြ ေဆာ့ကစားတတ္သည့္အခ်ိန္မွာေတာ့ မိဘမ်ားက ရႊ႔ံျဖင့္လုပ္ေသာ ႏြားရုပ္ ကၽြဲရုပ္မ်ား၊ စကၠဴျဖင့္ပံုေဖာ္ထားေသာ ဇီးကြက္၊ ပစ္တိုင္းေထာင္ရုပ္မ်ား ၀ယ္ေပးတတ္ၾကသည္။ အထက္ကပံုမွာေတာ့ ကေလးေလးမ်ား ေဆာ့ဖို႔ လွည္းေသးေသးေလး တစ္ခုပါ။ တစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္တင္ၿပီး ဆဲြလို႔ရပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ငယ္ငယ္က အုန္းလက္ကို တစ္ေယာက္ကထိုင္ၿပီး ေနာက္တစ္ေယာက္ကဆဲြရသည့္ ေဆာ့ကစားနည္းလိုေပါ့။

မိန္းကေလးမ်ား အရြယ္ေရာက္လာသည့္အခါ သနပ္ခါးလိမ္း အလွျပင္ တရုတ္စကၠဴနီမ်ားျဖင့္ ႏႈတ္ခမ္းကိုရဲေနေအာင္ ဆိုးတတ္ၾကျပန္သည္။ တရုတ္စကၠဴနီ မရွိလ်င္ ကြမ္းစားၿပီး ႏႈတ္ခမ္းကို ရဲေနေအာင္ ျပင္တတ္ၾက၏။

အလွျပင္ၿပီးသည့္အခါ လူပ်ိဳလွည့္လာသည့္ ကာလသားမ်ားကို ကြမ္းေဆးျဖင့္ ဧည့္ခံၾကရသည္။ ထိုသို႔ဧည့္ခံရာတြင္ ျမန္မာမိန္းကေလးမ်ားက စကားပံုမ်ိဳးစံုျဖင့္ ထိုကာလသားကို ပညာစမ္းတတ္ၾကသည္။

အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ အရြယ္ေရာက္လာလွ်င္ အိမ္သံုးဖို႔အတြက္ ေသာက္ေရ သံုးေရ ခပ္ၾကရသည္။ ေရွးယခင္အမ်ိဳးသမီးတို႔ ေရခပ္ဆင္းသည့္အခါ အေပၚအက်ီၤမပါ။ ထမီေရလ်ားျဖင့္ ေရအိုးရြက္ၾကသည္။

( ဒီပံုကေတာ့ တင္သင့္ မတင္သင့္ စဥ္းစားေသးတယ္ ဗဟုသုတလဲ ရေစခ်င္တယ္ ဒါနဲ႕ ပံုကို ခ်ံဳ႕ၿပီး တင္လိုက္တာပါ )

အထက္က ပံုကေတာ့ အေတာ့္ေလးကို ထူးျခား၏။ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ ေရခပ္ဆင္းရာတြင္ ထမီကို ခါးအထိသာ ၀တ္ထားၿပီး အေပၚဗလာက်င္းေနသည့္ပံုျဖစ္သည္။ ဓါတ္ပံုဆရာအလိုက်လား ဒါမွမဟုတ္ တခ်ိဳ႕ရပ္ရြာေတြမွာ ထိုဓေလ့ရွိတတ္ၾကသလား။ စဥ္းစားစရာပင္။

ေရခပ္ဆင္းၿပီးသည့္အခါ ေရမ်ားကို အိုးငယ္ေလးမ်ားျဖင့္ ထည့္ၿပီး ေသာက္ေရအတြက္ သီးသန္႔ဖယ္တတ္ၾကသည္။

အိမ္ေရွ႔မွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အရိပ္ရေသာ အပင္ေအာက္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ခရီးသြားမ်ားအတြက္ ေသာက္ေရဒါနျပဳတတ္ၾကတာ ျမန္မာ့အစဥ္အလာတစ္ခုပင္ျဖစ္သည္။

မိန္းကေလးမ်ားက အိမ္မွာ ေနလ်ွင္လည္း ခ်ည္ယက္ၾကရသည္။ ဓါတ္ပံုထဲကမိန္းကေလးတစ္ဦးသည္ ပိုးထမီကို ၀တ္ထားၿပီး အေပၚအက်ီၤကို ၀တ္ဆင္ထားျခင္း မရွိပါ။ ေက်းလက္ေန မိန္းမပ်ိဳေလးမ်ား၏ ဗလာထမီသည္ နန္းတြင္းသူေလးမ်ားထက္ တိုၾကသည္။

တခါတရံ အခုလို အလုပ္ရွဳပ္ေနသည့္အခါမ်ိဳးမွာ ကိုလူပ်ိဳတစ္ခ်ိဳ႕ ရစ္သီရစ္သီ လာလုပ္တတ္ၾကပါေသးသည္။

၁၈၉၀၀န္းက်င္က မီးဖိုေခ်ာင္အထားအသိုပင္ ျဖစ္သည္။ ယခုေက်းလက္မ်ားတြင္ ယခုလိုပဲ ေတြ႕ႏိုင္ေသးသည္။ ႏွစ္ေပါင္း၂၀၀ေက်ာ္ေသာ္လည္း ဘာမွ မေျပာင္းလဲေသး။

ခ်မ္းသာသည့္ မိသားစုတစ္စု၏ စားေသာက္၀ိုင္းေလးပင္ျဖစ္သည္။ ကႏႈတ္ေတြျဖင့္ တန္ဆာဆင္ထားေသာ စားပဲြခံုပုေလးတြင္ ဟင္းခြက္မ်ားကို တင္ထားၿပီး ထမင္းပုကန္မ်ားကို ၾကမ္းေပၚခ်၍စားၾကသည္။

ဆင္းရဲသည့္ ေက်းလက္ေနေတာသူေတာင္သာမ်ားကေတာ့ ေဒါင္းလန္းၾကီးေပၚမွာပဲ ထမင္းေရာ ဟင္းေရာပံုၿပီး လက္ရည္တျပင္တည္း စားေသာက္ၾကသည္။ တခ်ိဳ႕ေဒါင္းလန္းမ်ားမွာ ဟသာၤျပဒါး၊ သို႔မဟုတ္ ေဒါင္းရုပ္ခံသည့္ ေျခေထာက္မ်ားရွိတတ္ၾကပါသည္။

အိမ္သို႔သက္ၾကီး အဖိုးအဖြားမ်ား အလည္လာလ်ွင္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေဆြမ်ိဳးသားရင္းမ်ား အလည္လာလ်င္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ငယ္ရြယ္သူမ်ားက လက္ဖက္ ကြမ္းေဆးျဖင့္ ဧည္႔၀တ္ျပဳၾကရပါသည္။

သက္ၾကီးရြယ္အိုအမ်ားစုက အိမ္ေရွ႕မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ျခံထဲမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ လက္ဖက္ေလးစားလိုက္ ကြမ္းေလးျမံဳ႔လိုက္ျဖင့္ စကားေဖာင္ဖဲြ႔ေလ့ရွိတတ္ၾကသည္။ ပညာလိုခ်င္ေသာ လူငယ္မ်ားက အနီးအပါးကေန လာနားဆင္ေလ့ ရွိၾကျပန္သည္။ သက္ၾကီးစကား သက္ငယ္ၾကားဆိုတာ ဒီကေနစတယ္လို႔ ထင္မိပါ၏။


က်မ္းကိုး။
၁။ ၁၈၅၅-၂၉၂၅ သမိုင္း၀င္ပံုရိပ္မ်ား၊ ေလ့လာသူတစ္ဦး
၂။
Mandalay and other cities of the past Burma ၊V.C.scott o'connor
1987 white lotus co., ltd.
၃။ Burma၊ Max. and Bertha ferrars, AVA publishing house 1901

၀န္ခံခ်က္ ။ ။ အသိတစ္ေယာက္ပို႕ေပးလို႕ ရတာေလးပါ......။